Trải nghiệm lội rừng ngập mặn Đất Mũi Cà Mau để bắt cá thòi lòi

Theo chân anh Nguyễn Minh Đương (ngụ xã Rạch Chèo, huyện Phú Tân), một “thợ săn” cá thòi lòi chính hiệu, có nhiều kinh nghiệm, chúng tôi có dịp trải nghiệm cách săn bắt cá thòi lòi, một loài cá có tập tính sống và hình dáng vô cùng kì lạ trên nền bãi bồi ven biển của Mũi Cà Mau.

Cá thòi lòi từ lâu đã trở thành món đặc sản không thể không nhắc tới khi đến với Đất Mũi Cà Mau. Vốn được nhiều người ví von là loài cá kì lạ nhất hành tinh, khi vừa biết lặn, chạy trên mặt nước, trên cạn mà lại còn biết leo cây. Nhờ vậy thân hình cá thòi lòi rất săn chắc, nổi bật với hai con mắt to lồi lên nổi bật, thịt của loài cá này rất ngon và mang lại hương vị riêng biệt nên giá cá trên thị trường khá cao. Từ đây nghề săn bắt cá thòi lòi cũng mang lại thu nhập khá đáng kể cho người dân.

Tại vùng Đất Mũi Cà Mau, nghề săn bắt cá thòi lòi đã có từ rất lâu, từ nhiều người lớn tuổi ở vùng này hình thành phát triển và truyền dạy lại cho các thế hệ sau. Theo người dân địa phương, hàng chục năm trước cá thòi lòi có rất nhiều nhưng ít được ưa chuộng so với hiện tại, chủ yếu người dân bắt cá để ăn trong gia đình là chính. Và vì một phần do hình thù kì dị nên cũng có một số người ngại không thích ăn.

Cá thòi lòi sống được ở nhiều nơi thuộc vùng ngập mặn, trong bãi bồi, rừng đước hay các vuông tôm đều có. Có rất nhiều cách để săn bắt cá thòi lòi như: soi cá ban đêm, câu cá, nhưng cách phổ biến nhất là dùng xà di – một loại dụng cụ được thiết kế chuyên biệt để bắt cá thòi lòi. Từ dụng cụ này, ở những địa hình khác nhau như ở trong vuông, bãi bồi, trong rừng sẽ có những cách bắt khác nhau.

Anh Đương chia sẻ: Tôi theo nghề bắt cá thòi lòi trong rừng ngập mặn đã gần 20 năm nay. Ngày trước thì làm một mình, nay hai đứa con tôi lớn thì cũng theo tôi đi bắt. Mỗi ngày, cả nhà kiếm được khoảng 800 nghìn đến một triệu đồng, có những tháng gần Tết thì kiếm được nhiều hơn. Mỗi tháng trừ những ngày nước lớn, tôi đi bắt cá được 15 ngày.

Cũng theo anh Đương , trước khi đi bắt cá anh phải chuẩn bị xà di, thùng đựng cá, cơm nước để ăn lúc trưa. Cứ khoảng 7h30 sáng anh di chuyển bằng vỏ máy khoảng 1,5 giờ đồng hồ sẽ đến được khu vực bãi bồi Mũi Cà Mau, sau đó tiến hành đặt xà đi để bắt cá.

Anh Đương chia sẻ thêm: Khi vào rừng, tôi chọn những khu vực trũng và tìm hang cá. Tìm được hang tôi sẽ nhìn dấu bò của cá để nhận biết xem hang có cá hay không. Khi xác định hang có cá, tôi dùng một chiếc xà di đặt vào miệng hang, phần đuôi lưới của xà di phải hướng về phía miệng hang, đảm bảo cá không chui ngược xuống được. Sau khi đi một vòng đặt khoảng 150 chiếc xà di, tôi mất khoảng hơn 2 tiếng, lúc này tôi đi vòng trở lại thăm là vừa.

Cũng theo anh Đương, sau một ngày săn cá thòi lòi thương lái sẽ tìm đến anh để mua. Giá thu mua cá trung bình của thương lái từ 60,000 đồng đến 70,000 đồng/kg tuỳ theo size lớn nhỏ.